ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ

Ποιός δέν γνωρίζει πόσες δυσκολίες ἔχουν τά γηρα­τειά; Καί μάλιστα ὅταν ὁ ἄνθρωπος προχωρήσει πολύ στήν ἡλικία, αἰσθάνεται τήν ἀνάγκη νά ἀποσυρθεῖ ἀπό τό προ­σκήνιο τῆς ζωῆς καί προσπαθεῖ χωρίς κόπους καί ἐνο­χλή­σεις, ἥσυχος καί ἤρεμος νά περνᾶ τήν τελευταία περίοδο τῆς ζωῆς του. Γιά τά χριστιανικά ὅμως γηρατειά τά πράγ­μα­τα εἶναι πολύ διαφορετικά. Διότι, ὅσο κι ἄν τό σῶμα γη­ρά­σκει καί πονᾶ, ἡ ψυχή τοῦ πιστοῦ ἀνθρώπου, συνδε­δε­μένη μέ τόν Χριστό μεταδίδει στό σῶμα μέ τρόπο θαυμα­στό τόνωση καί δύναμη καί κάνει τά γηρατειά ἀκτι­νο­βόλα, δημιουργικά καί εὐεργετικά μέχρι τελευταίας πνοῆς. Χρειάζονται παραδείγματα; Ἡ δραστήρια καί ἡρωική ζωή τοῦ γηραιοῦ ἱερομάρτυρος Χαραλάμπους.

Ἡ Μαγνησία τῆς Μικρᾶς Ἀσίας εἶναι ἡ πατρίδα του. Σ’ αὐτήν εἶδε τό φῶς τῆς ἡμέρας στό τέλος τοῦ πρώτου μ. Χ. αἰῶνα ὁ Χαράλαμπος. Γεννήθηκε δηλαδή καί ἔζησε ὅταν τό κήρυγμα τοῦ Εὐαγγελίου ἀκουγόταν ἀκόμη ἀπό τά στό­ματα τῶν πρώτων διαδόχων τῶν Ἀποστόλων. Σέ ἐποχή ὅμως διωγμοῦ τῆς πίστεως καί μαρτυρίων τῶν Χριστι­ανῶν. Ὁ Θεός τόν ἀξίωσε νά γνωρίσει τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ καί ἀκόμη νά γίνει καί ἱερεύς του.

Νά δοῦμε τήν ἱερατική διακονία τοῦ ἁγίου; Πρό­σφερε ὅ,τι ἐκλεκτότερο εἶχε ἡ ψυχή του στή λατρεία τοῦ Θεοῦ, τόν ὁποῖο ἀγαποῦσε μέσα ἀπό τήν ψυχή του. Ἡ ἁγνότητα τῆς καρδιᾶς του, ἡ ἁγιότητα τῆς ζωῆς του, ἡ ἀφοσίωση στό ἔργο του, ἔκαναν ὥστε ἡ ἱερατική του διακονία νά εἶναι πρός τόν Θεό ὀσμή εὐωδίας. Ἀλλά καί ἡ ἀγάπη πρός τούς ἀδελφούς τοῦ Χριστοῦ ἦταν μεγάλη. Ἔργο του σπουδαῖο πρός αὐτούς ἡ διδασκαλία. Μέ λόγια δυνατά, μέ παρρησία θαυμαστή, μέ ἐπιχειρήματα ἀκλό­νη­τα ἀποδείκνυε σέ κάθε περίσταση τήν πλάνη τῶν εἰδώλων, γιά νά ὁδηγήσει καί νά στερεώσει τούς ἀνθρώπους στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ, τήν ἀλήθεια καί τή σωτηρία. Ἐνεργητικός καί δραστήριος πρωτοστατοῦσε ἀκόμη καί σέ ἔργα ἀγάπης καί φιλαν­θρω­πίας, ἀνακουφίσεως καί προστασίας τῶν Χριστιανῶν, γιά νά γίνει πράγματι ὁ πατέρας τῶν πιστῶν στούς δύσκολους μάλιστα καιρούς τῶν διωγμῶν. Γιά τούς λόγους αὐτούς ἄριστα ὁ ἱερός ὑμνογράφος του τόν ὀνομάζει σοφό, ἀλλά καί «στύλο ἀκλόνητο τῆς Ἐκ­κλη­σίας Χριστοῦ» καί «λύχνο ἀείφωτο τῆς οἰκουμένης».

Κι ὅλα αὐτά μέχρι ποιά ἡλικία; Εἶχε ἤδη περάσει τό ἑκατοστό ἔτος τῆς ζωῆς του καί ἡ δραστηριότητά του δέν ὑποβαθμίσθηκε οὔτε στό ἐλάχιστο. Ἔφθασε σέ ἡλικία 113 ἐτῶν καί ἦταν πάντοτε ἀκμαῖος σέ ζωή καί ἐνεργητικό­τη­τα. Μέ ὅλες του τίς δυνάμεις, μέ ζῆλο ἐκπληκτικό ὑπηρε­τοῦ­σε τόν Κύριο καί τούς ἀδελφούς του μέχρι τήν τε­λευ­ταία στιγμή τοῦ μαρτυρίου του. Διότι ὁ ἅγιος Χαράλαμπος ἀξιώθηκε σέ τέτοια βαθειά γεράματα νά ἀναδειχθεῖ ἥ­ρω­ας, νά γίνει μάρτυρας τῆς πίστεως τοῦ Χριστοῦ.

Αὐτοκράτωρ τήν ἐποχή ἐκείνη, καθώς ἔληγε ὁ β΄ μ.Χ. αἰώνας, ἦταν ὁ Σεπτίμιος Σεβῆρος, ἱκανός κατά τά ἀλλά ἠγε­μόνας, φοβερός ὅμως διώκτης τοῦ Χριστιανισμοῦ. Τότε ὁ ἔπαρχος Λουκιανός συνέλαβε καί τόν γέροντα Χαράλα­μπο. Μέ τρόπο σκληρό, μέ αὐστηρότητα τόν ἔλεγξε, δι­ότι τολμοῦσε νά ἐλέγχει τή θρησκεία τῶν εἰδώλων. Τόν ἀπεί­λησε μέ θάνατο, μέ φοβερό μαρτύριο, ἄν δέν ἀρνηθεῖ τήν πίστη του. Ὁ ὑπεραιωνόβιος ἅγιος ἱερεύς δέν πτοήθη­κε. Τοῦ ἀπάντησε σάν γενναῖος στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ καί στό τέλος τόν προκάλεσε νά δοκιμάσει ὅ,τι μαρτύριο θέ­λει. Ὁ Χριστιανός μάρτυρας, ἔπαρχε, τοῦ λέει, δέν κου­ρά­ζεται ποτέ, οὔτε θά ζητήσει ἀπό τούς δημίους του ἐπιείκεια.

Ὁ εἰδωλολάτρης ἔπαρχος δέν συγκινεῖται καί δέν κά­μ­πτεται οὔτε ἀπό τήν παρρησία οὔτε ἀπό τήν ἡλικία τοῦ γέ­ροντα ἱερέα. Ἀντιθέτως δίνει διαταγή νά τόν γυμνώ­σουν καί νά ἀποσπάσουν τό δέρμα τοῦ μάρτυρος. Καί τή στιγμή πού οἱ σκληροί δήμιοι ἀρχίζουν νά ἐφαρμόζουν στόν ἅγιο τήν εἰδωλολατρική ὠμότητα καί νά γδέρνουν τό σῶμα του, ὁ μάρτυρας τοῦ Χριστοῦ τί κάνει; Ἤρεμος καί γαλή­νιος, ὅπως πάντοτε, ὑπομένει μέ ἡρωϊσμό τούς φρικτούς πόνους καί δέεται στόν Θεό νά τόν ἐνισχύσει, γιά νά μείνει πιστός μέχρι τελευταίας του ἀναπνοῆς. Ὁ Θεός πράγματι ἐνισχύει τόν Χαράλαμπο, ὁ ὁποῖος ψάλλει ὕμνο πρός τόν Κύριό του, πού τόν ἀξιώνει τήν ὥρα αὐτή νά συγκα­τα­λε­χθεῖ ἀνάμεσα στούς μάρτυρές του.

Ἡ σταθερότητα τοῦ γηραιοῦ μάρτυρος, ἡ ἀφοσίωσή του στήν πίστη τοῦ Χρίστου, ἄν δέν ἔκαμψε τόν σκληρό ἔπαρ­χο, συγκίνησε ὅμως τούς δυό δημίους, τόν Πορφύριο καί τόν Βάπτο, οἱ ὁποῖοι μαζί μέ ἄλλες τρεῖς γυναῖκες πού βρίσκονταν ἐκεῖ ὁμολογοῦν θαρραλέα πίστη στόν Χριστό.

Ὁ Λουκιανός μέχρι τέλους δέν συγκινήθηκε. Οὔτε τήν ὥρα τῆς ὁμολογίας οὔτε στό φρικτό μαρτύριο τοῦ ὑπέρ­γη­ρου μάρτυρα, ἀλλά οὔτε καί ἀργότερα. Ἀντιθέτως! Ὅλα τά συμβάντα, ἀλλά καί ἡ ἀγάπη καί ἡ ἀφοσίωση τῶν Χρι­στι­α­νῶν πρός τόν ἅγιο ἱερέα τους, ἡ λαμπρή φήμη πού ἀπέ­κτη­σε ὁ μάρτυρας γιά τόν ἡρωϊσμό του, ἡ ἐπιστροφή τῶν ἀνθρώπων στήν πίστη τοῦ Χριστοῦ, τόν ἐξαγρίωσαν περισ­σότερο. Γι’ αὐτό ἔπειτα ἀπό καιρό ὑπέβαλαν τόν Χαρά­λα­μπο καί σέ νέα μαρτύρια. Τόν βασάνισαν καί πάλι μέ σκληρότητα. Τόν ἔδεσαν μέ χαλινάρι καί τόν ἔσερναν κάτω στή γῆ μέσα ἀπό τούς δρόμους τῆς πόλεως, γιά νά τόν γελοι­ο­ποι­ήσουν καί νά τόν ἐξευτελίσουν. Καί στό τέλος δόθηκε ἡ ἐντολή νά ἀποκεφαλισθεῖ ὁ γέροντας ἱερεύς τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος τήν ὥρα ἐκείνη, τό 198 μ. Χ. σέ ἡλικία 113 ἐτῶν παρέδωσε τό πνεῦμα του στόν Κύριο, τόν ὁποῖο μέ τόση πιστότητα μέχρι τά βαθύτατα γηρατειά του ὑπη­ρέ­τησε καί μέ τόση γενναιότητα καί ἡρωισμό ὁμολόγησε.

Τέτοια εὐλογημένα γηρατειά, δημιουργικά καί εὐεργε­τικά καί ἡρωικά μόνο ὁ Χριστός καί ὁ νόμος τοῦ δημιουρ­γεῖ. Τότε καί σήμερα. Κι ὅσοι τό ποθοῦν ἄς μένουν ἀπό τή νεότητά τους συνδεδεμένοι μέ τόν Κύριο. Αὐτός θά τούς τά χαρίσει.

Ἀπολυτίκιον 
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε.
Ὡς στύλος ἀκλόνητος, τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ, καί λύχνος ἀείφωτος τῆς οἰκουμένης σοφέ, ἐδείχθης Χαράλαμπες· ἔλαμψας ἐν τῷ κόσμῳ, διά τοῦ μαρτυρίου, ἔλυσας τῶν εἰδώλων, τήν σκοτόμαιναν μάκαρ, διό ἐν παρρησίᾳ Χριστῷ, πρέσβευε σωθῆναι ἡμᾶς.